bevat artikelen over de volgende onderwerpen:
Een tableau van 50 jaar TEGEL
Johan Kamermans
In dit jubileumnummer kijken we terug op de ontwikkeling van ons jaarboek in de afgelopen halve eeuw. We vragen ons onder meer af wat de door ons gepubliceerde artikelen hebben bijgedragen aan de kennis over het studieobject, de tegel. Per periode wordt bekeken waar de zwaartepunten in de artikelen lagen, en welke onderwerpen bleven liggen. 50 jaar Tegel gaat daarbij ook in op het spanningsveld tussen verzamelaars, onderzoekers en het museum, partijen die allemaal hun eigen voorkeuren hebben.
De Zaanse smuiger in Otterlo, deel I
Een serie Rotterdamse Bijbeltegels van Hendrik Dekker
Johan Kamermans
Begin 1966 verwierf architect Gerrit Feenstra, oprichter van het Nederlands Tegelmuseum in Otterlo, een smuiger. Dat is een brede, volledig betegelde schouw van een type dat vooral in en rond de Zaanstreek is gebouwd, met een lage rookvang, een klein stookgat en een naar voren welvende kap.
Het gaat om Bijbeltegels uit de laatste serie die in Rotterdam ontworpen is, voor de tegelfabriek Piet Hein, die in 1851 in het nabije Delfshaven begon. Zij kunnen worden toegeschreven aan tegelschilder Hendrik Dekker (1776-1853), op grond van het handschrift van de Bijbelplaatsen. De smuiger kwam uit boerderij De Schans in Wormer. Deze werd sinds 1840 bewoond door Jan Schoenmaker en zijn vrouw. Zij lieten de nieuwe smuiger waarschijnlijk pas bouwen nadat zij in 1848 zelf eigenaar waren geworden.
An Outcast Sanctuary
Delftsblauwe buitenbeentjes langs een skatepark
Francine Stoffels
Op voorstel van Glifberg en Lykke, de Deense architecten van het nieuwe skatepark op het Zeeburgereiland in Amsterdam, zijn de betonnen muren versierd met blauw-witte tegels naar ontwerp van kunstenaar Iris Roskam, die voor de uitvoering samengewerkt heeft met een aantal andere kunstenaars.
Ze heeft haar voorstellingen bedoeld als vensters op de stedelijke subcultuur van de skateboarders in de jaren tachtig. Haar kunstwerk van circa 9.000 tegels heet An Outcast Sanctuary. De figuren lijken op droedels getekend in blauwe balpen. Ze verbeelden (straat)afval, impopulaire planten en dieren, ufo’s en schedels. Ook verwijzen ze naar Amsterdamse symbolen en de benamingen van die stad in het Jiddisch en in straattaal.
De firma Maatwerktegels heeft middels een ingewikkeld transferproces de decoraties op de door Tichelaar vervaardigde tegels aangebracht. De binnenranden van de bowls en pools zijn over een lengte van 135 meter versierd met stroken kleine mozaïektegeltjes, in totaal 43.200. De klus van het zetten van alle tegels en mozaïektegels op de gebogen wanden is geklaard door de ervaren tegelzetter Carin van Dongen.
Nora de Nas, verzamelaar en oprichter tegelbeurs
‘Genieten wordt niet bepaald door de prijs, wel door de kwaliteit’
Lejo Schenk
Redacteur Lejo Schenk bezoekt tegelverzamelaar Nora de Nas. Zij en haar partner Gré van Essen, verzamelaar van oude strijkbouten, koesteren hun verzamelingen in een woonboerderij in het landelijke Drenthe. Nora vertelt over haar jeugd, haar werkende leven, haar liefde voor de schaatssport en vooral haar hoogstaande collectie tegels. Nora was ook jaren actief als bestuurslid voor de Stichting Vrienden van het Nederlands Tegelmuseum en redacteur van het jaarboek Tegel. Bovendien heeft ze met Gré de nu al 35 jaar bestaande jaarlijkse tegelbeurs opgericht. Ze vertelt de interviewer hoe ze haar verzameling heeft opgebouwd en waar haar voorkeuren liggen.
